PHỨC HỢP YẾU TỐ TĂNG TRƯỞNG - GIẢI PHÁP KHOA HỌC PHỤC HỒI LÀN DA NHIỄM CORTICOID

Làn da chịu tổn thương do corticoid phải đối mặt với nhiều hậu quả nghiêm trọng như suy giảm hàng rào bảo vệ, teo da, viêm nhiễm và mất khả năng tái tạo tự nhiên. Để khắc phục những vấn đề này, các yếu tố tăng trưởng (Growth Factors - GFs) đã được chứng minh là một giải pháp sinh học tiên tiến, đóng vai trò trung tâm trong việc kích thích tái tạo tế bào và phục hồi cấu trúc da. Tại Bibala, chúng mình ứng dụng một tổ hợp yếu tố tăng trưởng đặc biệt, không chỉ mang lại hiệu quả vượt trội trong việc tái cấu trúc da mà còn hỗ trợ điều trị các tổn thương do corticoid một cách toàn diện.
1. Phức hợp yếu tố tăng trưởng: Nguồn gốc, thành phần và vai trò
Phức hợp yếu tố tăng trưởng được Bibala phát triển là sản phẩm của công nghệ sinh học hiện đại, dựa trên quá trình tái tổ hợp gen của vi khuẩn Escherichia coli (E. coli). Cụ thể, các gen mã hóa cho các yếu tố tăng trưởng được đưa vào hệ gen của E.coli, sau đó vi khuẩn này được nuôi cấy trong môi trường giàu dinh dưỡng để sản xuất protein chức năng. Kết quả tạo ra là một tổ hợp gồm 5 loại peptide hoạt tính sinh học. Để tăng cường độ ổn định và khả năng thẩm thấu qua da, các peptide này được bọc trong lớp lecithin - một phospholipid tự nhiên có khả năng tương thích sinh học cao, giúp vận chuyển hoạt chất vào sâu trong các lớp da mà không gây kích ứng. Các peptide đó bao gồm:
1.1. EGF (Epidermal Growth Factor - Yếu tố tăng trưởng biểu bì)
- Cơ chế hoạt động: EGF là một polypeptide gồm 53 acid amin, hoạt động bằng cách liên kết với thụ thể tyrosine kinase (EGFR) trên bề mặt tế bào biểu bì. Sự liên kết này kích hoạt con đường tín hiệu MAPK/ERK, thúc đẩy quá trình phân bào (mitosis) và di cư tế bào (migration), đặc biệt ở các tế bào keratinocyte (tế bào sừng).
- Vai trò sinh học:
- Tăng sinh tế bào biểu bì: EGF kích thích sự nhân lên của tế bào sừng, từ đó đẩy nhanh quá trình tái tạo lớp sừng - hàng rào bảo vệ tự nhiên của da, vốn thường bị tổn thương nghiêm trọng do corticoid.
- Hỗ trợ lành thương: Bằng cách thúc đẩy di cư tế bào đến vùng tổn thương, EGF đóng vai trò quan trọng trong việc làm lành các vết nứt hoặc viêm da.
- Tăng tổng hợp hyaluronic acid (HA): EGF kích hoạt enzyme hyaluronan synthase, làm tăng sản xuất HA nội sinh, giúp da giữ nước tốt hơn và cải thiện độ ẩm - yếu tố đặc biệt cần thiết cho làn da khô ráp, mất nước do corticoid.
- Ứng dụng: Với khả năng tái tạo lớp biểu bì nhanh chóng, EGF giúp khôi phục hàng rào bảo vệ da, làm dịu kích ứng và cải thiện kết cấu da ở những vùng bị teo hoặc mỏng do sử dụng corticoid kéo dài.
Hình 1. Các cơ chế tác động sinh học của EGF (Epidermal Growth Factor - Yếu tố tăng trưởng biểu bì).
1.2. IGF-1 (Insulin-like Growth Factor-1 - Yếu tố tăng trưởng giống insulin-1)
- Cơ chế hoạt động: IGF-1 là một protein thuộc họ insulin, hoạt động thông qua thụ thể IGF-1R, kích hoạt con đường PI3K/Akt - một cơ chế quan trọng trong sinh tổng hợp protein và chống sự apoptosis (chết rụng tế bào theo chương trình).
- Vai trò sinh học:
- Tăng tổng hợp collagen: IGF-1 kích thích nguyên bào sợi (fibroblasts) trong lớp trung bì sản xuất collagen loại I và III, giúp tăng độ dày và độ săn chắc của da - điều cực kỳ cần thiết khi da bị teo do corticoid làm suy giảm ma trận ngoại bào (ECM).
- Tăng sản xuất proteoglycan: IGF-1 thúc đẩy tổng hợp chondroitin sulfate proteoglycan, một thành phần quan trọng trong ECM, giúp duy trì cấu trúc và độ đàn hồi của da.
- Hỗ trợ tái tạo tế bào: IGF-1 ngăn chặn quá trình apoptosis ở các tế bào da bị tổn thương, tạo điều kiện cho sự phục hồi lâu dài.
- Ứng dụng: IGF-1 đặc biệt hiệu quả trong việc tái cấu trúc lớp trung bì, khắc phục tình trạng da mỏng yếu và mất độ đàn hồi - những hậu quả điển hình của việc lạm dụng corticoid.
Hình 2. Các cơ chế tác động sinh học của IGF-1 (Insulin-like Growth Factor-1 - Yếu tố tăng trưởng giống insulin-1)
1.3. aFGF (Acidic Fibroblast Growth Factor - Yếu tố tăng trưởng nguyên bào sợi acid)
- Cơ chế hoạt động: aFGF (hay FGF-1) liên kết với thụ thể FGFR, kích hoạt con đường tín hiệu Ras/MAPK, thúc đẩy sự tăng sinh và biệt hóa của nguyên bào sợi. So với bFGF, aFGF có ái lực thấp hơn với heparin, khiến nó hoạt động mạnh hơn trong môi trường thiếu heparin sulfate.
- Vai trò sinh học:
- Kích thích nguyên bào sợi: aFGF tăng sinh nguyên bào sợi, từ đó thúc đẩy sản xuất collagen và elastin - hai thành phần cấu trúc chính của lớp trung bì.
- Hỗ trợ lành vết thương sâu: aFGF có khả năng thẩm thấu vào các lớp sâu hơn của da, giúp sửa chữa tổn thương ở mức độ mô liên kết.
- Tăng cường tái tạo ma trận ngoại bào: Bằng cách kích thích tổng hợp glycosaminoglycan (GAGs), aFGF cải thiện độ ẩm và độ bền của da.
- Ứng dụng: aFGF phù hợp cho việc phục hồi làn da bị tổn thương nghiêm trọng ở lớp trung bì, đặc biệt khi corticoid gây suy yếu cấu trúc mô liên kết và làm mất độ đàn hồi tự nhiên.
Hình 3. Cấu trúc của aFGF (Acidic Fibroblast Growth Factor - Yếu tố tăng trưởng nguyên bào sợi acid)
1.4. bFGF (Basic Fibroblast Growth Factor - Yếu tố tăng trưởng nguyên bào sợi kiềm)
- Cơ chế hoạt động: bFGF (hay FGF-2) cũng hoạt động qua thụ thể FGFR nhưng có ái lực cao hơn với heparin sulfate, giúp nó ổn định hơn trong môi trường da. Nó kích hoạt cả con đường MAPK và PLCγ, hỗ trợ tăng sinh và tái tạo tế bào.
- Vai trò sinh học:
- Thúc đẩy tổng hợp collagen và elastin: bFGF kích thích nguyên bào sợi mạnh mẽ hơn aFGF, đồng thời tăng cường sản xuất các protein cấu trúc, giúp da dày và đàn hồi hơn.
- Hỗ trợ quá trình angiogenesis: bFGF phối hợp với VEGF để cải thiện tuần hoàn máu, đảm bảo cung cấp dưỡng chất cho quá trình tái tạo.
- Tăng sinh tế bào đa dạng: Ngoài nguyên bào sợi, bFGF còn tác động lên tế bào sừng và tế bào nội mô, mang lại hiệu quả tái tạo toàn diện.
- Ứng dụng: bFGF là lựa chọn lý tưởng để cải thiện độ dày và đàn hồi của da nhiễm corticoid, đồng thời hỗ trợ phục hồi các tổn thương phức tạp liên quan đến cả biểu bì và trung bì.
Hình 4. Các cơ chế tác động sinh học của FGF nói chung, trong đó có cả bFGF (Basic Fibroblast Growth Factor - Yếu tố tăng trưởng nguyên bào sợi kiềm).
1.5. VEGF (Vascular Endothelial Growth Factor - Yếu tố tăng trưởng nội mô mạch máu)
- Cơ chế hoạt động: VEGF liên kết với thụ thể VEGFR trên tế bào nội mô, kích hoạt con đường PI3K/Akt và MAPK, thúc đẩy quá trình hình thành mạch máu mới (angiogenesis).
- Vai trò sinh học:
- Cải thiện vi tuần hoàn: VEGF tăng cường lưu lượng máu dưới da, đảm bảo cung cấp oxy và dưỡng chất đến các vùng tổn thương, từ đó đẩy nhanh quá trình lành thương.
- Hỗ trợ tái tạo mô: Bằng cách cải thiện môi trường vi mô, VEGF tạo điều kiện cho các yếu tố tăng trưởng khác hoạt động hiệu quả hơn.
- Giảm tình trạng thiếu oxy: Trong làn da nhiễm corticoid, sự suy giảm tuần hoàn thường gây thiếu oxy cục bộ; VEGF khắc phục vấn đề này, giúp da phục hồi khỏe mạnh hơn.
- Ứng dụng: VEGF đặc biệt hữu ích trong việc cải thiện sắc tố và sức sống của da nhiễm corticoid, nơi vi tuần hoàn bị tổn hại do teo mạch máu dưới da.
Hình 5. Các cơ chế tác động sinh học của VEGF (Vascular Endothelial Growth Factor - Yếu tố tăng trưởng nội mô mạch máu).
1.6. Vai trò bổ trợ của Vitamin B9 và Acetyl Glucosamine
- Vitamin B9 (Folic Acid): Là một coenzyme trong quá trình tổng hợp DNA và RNA, Vitamin B9 cung cấp năng lượng cho sự tăng sinh tế bào, hỗ trợ các yếu tố tăng trưởng trong việc tái tạo da nhanh chóng.
- Acetyl Glucosamine: Là tiền chất của hyaluronic acid và glycosaminoglycan, Acetyl Glucosamine tăng cường độ ẩm nội sinh và củng cố ma trận ngoại bào, đồng thời giảm viêm nhẹ nhờ tác dụng ức chế cytokine tiền viêm.
1.7. Tổng hợp hiệu quả của phức hợp
Nhờ sự phối hợp đồng bộ giữa 5 peptide (EGF, IGF-1, aFGF, bFGF, VEGF) được bọc trong lecithin và các chất xúc tác (Vitamin B9, Acetyl Glucosamine), phức hợp yếu tố tăng trưởng của Bibala mang lại hiệu quả đa chiều:
- Lành thương: Tăng tốc sửa chữa tổn thương ở cả biểu bì và trung bì.
- Tái tạo cấu trúc: Khôi phục lớp sừng, màng đáy và ma trận ngoại bào.
- Kích thích collagen và elastin: Cải thiện độ dày, đàn hồi và săn chắc của da.
- Cải thiện vi tuần hoàn: Tăng cường sức sống và khả năng tự phục hồi của da.
Phức hợp này đặc biệt hiệu quả trong việc khắc phục hậu quả của corticoid, từ teo da, mất hàng rào bảo vệ đến suy yếu mô liên kết, mang lại một giải pháp toàn diện dựa trên nền tảng khoa học sinh học tiên tiến.
2. Vai trò từng thành phần trong phức hợp yếu tố tăng trưởng trong phục hồi da tổn thương do corticoid
Hiệu quả vượt trội của phức hợp yếu tố tăng trưởng trong việc phục hồi làn da nhiễm corticoid xuất phát từ khả năng kích hoạt đồng thời nhiều cơ chế sinh học, tác động lên các lớp da theo một chuỗi giai đoạn có tính phối hợp chặt chẽ. Các thành phần trong phức hợp - bao gồm EGF, IGF-1, aFGF, bFGF và VEGF - không hoạt động độc lập mà bổ trợ lẫn nhau, đảm bảo quá trình tái tạo diễn ra toàn diện từ bề mặt biểu bì đến sâu trong lớp trung bì và vi tuần hoàn. Quá trình này có thể được chia thành các giai đoạn cụ thể: khởi động tái tạo biểu bì, củng cố cấu trúc trung bì, và tối ưu hóa vi môi trường da. Sự phối hợp này không chỉ chữa lành tổn thương mà còn tái thiết lập hàng rào bảo vệ và màng đáy - những cấu trúc thường bị phá hủy nghiêm trọng do corticoid.
Hình 7. Sự tham gia của các loại tế bào và các yếu tố chữa lành (bao gồm cả các yếu tố tăng trưởng) trong quá trình lành thương ở da
2.1. Giai đoạn 1: Khởi động tái tạo biểu bì với vai trò chủ đạo của EGF
Quá trình phục hồi da bắt đầu từ lớp biểu bì - nơi hàng rào bảo vệ tự nhiên bị suy yếu do corticoid gây teo và mất khả năng giữ nước. EGF (Epidermal Growth Factor) đóng vai trò tiên phong trong giai đoạn này bằng cách thúc đẩy sự tăng sinh và di cư của các tế bào sừng.
Tăng sinh tế bào: EGF liên kết với thụ thể EGFR, kích hoạt con đường tín hiệu MAPK/ERK, dẫn đến sự phân bào nhanh chóng của tế bào sừng. Điều này giúp tái tạo lớp sừng mới, khôi phục hàng rào bảo vệ bị tổn thương.
Di cư tế bào: EGF điều chỉnh sự di chuyển của tế bào đến các vùng bị nứt hoặc viêm, đẩy nhanh quá trình làm lành vết thương bề mặt - một nhu cầu cấp thiết cho da nhiễm corticoid với tình trạng bong tróc và kích ứng.
Tăng tổng hợp hyaluronan: EGF kích hoạt enzyme hyaluronan synthase, làm tăng sản xuất hyaluronic acid nội sinh, cải thiện độ ẩm và giảm tình trạng khô ráp do mất nước qua biểu bì (TEWL).
Trong giai đoạn này, EGF đặt nền móng cho quá trình tái tạo bằng cách sửa chữa nhanh lớp ngoài cùng của da, tạo điều kiện cho các yếu tố khác hoạt động hiệu quả hơn ở các lớp sâu hơn.
2.2. Giai đoạn 2: Củng cố cấu trúc trung bì với sự phối hợp của IGF-1, aFGF và bFGF
Sau khi lớp biểu bì được khởi động tái tạo, quá trình phục hồi chuyển sang lớp trung bì - nơi corticoid gây teo da, làm suy giảm collagen, elastin và ma trận ngoại bào (ECM). IGF-1, aFGF và bFGF phối hợp chặt chẽ để tái cấu trúc và củng cố lớp này.
IGF-1 tăng tổng hợp collagen và proteoglycan: IGF-1 kích hoạt con đường PI3K/Akt trong nguyên bào sợi (fibroblasts), thúc đẩy sản xuất collagen loại I và III cũng như proteoglycan (như chondroitin sulfate). Điều này làm tăng độ dày và săn chắc của da, khắc phục tình trạng mỏng yếu do corticoid. Đồng thời, IGF-1 ngăn chặn apoptosis, bảo vệ các tế bào khỏi chết chương trình, tạo điều kiện cho sự phục hồi lâu dài.
aFGF và bFGF kích thích nguyên bào sợi: Cả hai yếu tố này (Acidic và Basic Fibroblast Growth Factor) liên kết với thụ thể FGFR, kích hoạt con đường Ras/MAPK để tăng sinh nguyên bào sợi. aFGF hoạt động hiệu quả trong môi trường thiếu heparin sulfate, trong khi bFGF ổn định hơn nhờ ái lực cao với heparin. Chúng phối hợp thúc đẩy tổng hợp collagen và elastin, khôi phục độ đàn hồi và tái cấu trúc ECM. Sự khác biệt trong đặc tính hóa học của aFGF và bFGF đảm bảo hiệu quả tái tạo ở cả các vùng tổn thương nông và sâu.
Tương tác hiệp đồng: IGF-1 cung cấp nguyên liệu protein (collagen, proteoglycan), trong khi aFGF và bFGF tăng số lượng và hoạt động của nguyên bào sợi - “nhà máy sản xuất” của trung bì. Sự phối hợp này giúp da không chỉ dày lên mà còn lấy lại độ đàn hồi tự nhiên, khắc phục hậu quả teo da do corticoid.
Giai đoạn này tập trung vào việc xây dựng lại cấu trúc hỗ trợ bên trong, đặc biệt quan trọng để tái tạo màng đáy - cầu nối giữa biểu bì và trung bì - vốn thường bị suy yếu trong các trường hợp nhiễm corticoid kéo dài.
2.3. Giai đoạn 3: Tối ưu hóa vi môi trường da với sự tham gia của VEGF
Khi lớp biểu bì và trung bì đã được tái tạo một phần, VEGF (Vascular Endothelial Growth Factor) đảm nhận vai trò tối ưu hóa vi tuần hoàn - yếu tố then chốt để duy trì quá trình phục hồi và mang lại sức sống cho da.
Thúc đẩy quá trình tân sinh mạch: VEGF liên kết với thụ thể VEGFR trên tế bào nội mô, kích hoạt con đường PI3K/Akt và MAPK, dẫn đến sự hình thành mạch máu mới. Điều này cải thiện lưu lượng máu dưới da, đặc biệt ở những vùng bị teo mạch do corticoid.
Cung cấp oxy và dưỡng chất: Sự gia tăng vi tuần hoàn đảm bảo các tế bào sừng và nguyên bào sợi nhận đủ oxy cùng chất dinh dưỡng, đẩy nhanh tốc độ lành thương và tái tạo mô.
Hỗ trợ các yếu tố khác: VEGF tạo môi trường thuận lợi để EGF, IGF-1, aFGF và bFGF phát huy tối đa hiệu quả, bởi sự tái tạo tế bào đòi hỏi nguồn cung năng lượng dồi dào từ máu.
Giai đoạn này không chỉ hoàn thiện quá trình phục hồi mà còn ngăn ngừa tình trạng thiếu oxy cục bộ - một vấn đề phổ biến ở da nhiễm corticoid, giúp da lấy lại vẻ khỏe mạnh và hồng hào.
3. Ứng dụng trong các sản phẩm của Bibala
Hiện tại, Bibala chúng mình đã tích hợp tổ hợp yếu tố tăng trưởng này vào ba công thức chuyên biệt, mỗi công thức được tối ưu hóa để giải quyết các vấn đề cụ thể của làn da nhiễm corticoid và các tổn thương liên quan. Dù cùng hướng đến mục tiêu tăng cường tổng hợp collagen, elastin và phục hồi độ dày lớp sừng, mỗi sản phẩm lại được thiết kế với các thành phần bổ trợ để tạo hiệu quả hiệp đồng, nhắm đến những nhu cầu khác nhau của da.
3.1. Nước dưỡng keo bạc phục hồi, kháng khuẩn - Silver Daily Calming Milky Essence
Làn da nhiễm corticoid thường bị suy yếu lớp sừng, tạo điều kiện cho vi khuẩn cơ hội xâm nhập và gây viêm nhiễm. Sản phẩm Silver Daily Calming Milky Essence được xây dựng để giải quyết vấn đề này thông qua việc ứng dụng phức hợp yếu tố tăng trưởng, giúp thúc đẩy tái tạo tế bào sừng mới một cách nhanh chóng và hiệu quả. Để tối ưu hóa hiệu quả, công thức còn kết hợp các tổ hợp thành phần bổ trợ:
- Tổ hợp khôi phục màng ẩm: Dầu hạt nho (Vitis vinifera seed oil) giàu acid béo omega-6 và Zinc PCA giúp tái tạo lớp lipid bảo vệ da, giảm thiểu tình trạng mất nước qua biểu bì (TEWL).
- Tổ hợp ngăn ngừa vi khuẩn cơ hội: Keo bạc (colloidal silver) với đặc tính kháng khuẩn mạnh mẽ kết hợp cùng 40% nước chiết lá tràm trà (Melaleuca alternifolia leaf water) giàu terpinen-4-ol, tạo hàng rào bảo vệ da khỏi vi khuẩn và nấm.
- Tổ hợp giảm viêm và tăng sinh: TECA (Titrated Extract of Centella Asiatica) - một hoạt chất chiết xuất từ rau má - kết hợp với Panthenol (pro-vitamin B5) giúp làm dịu viêm và kích thích tái tạo mô.
Sự phối hợp này không chỉ khôi phục hàng rào bảo vệ da mà còn giảm thiểu nguy cơ nhiễm trùng thứ phát, đặc biệt hiệu quả với làn da tổn thương nặng do corticoid.
3.2. Tinh chất phục hồi màng đáy, làm sáng đều màu da - Brightening-up Peptide Ampoule
Màng đáy đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sự ổn định giữa biểu bì và trung bì, nhưng thường bị suy yếu trong các trường hợp nám da hoặc tổn thương do corticoid. Khi màng đáy suy giảm chất lượng, các tế bào hắc tố (melanocytes) dễ bị “trôi” xuống tầng trung bì, dẫn đến sự tích tụ melanin ở độ sâu khó tiếp cận bởi các phương pháp điều trị thông thường như bôi thoa hoặc laser. Brightening-up Peptide Ampoule tận dụng phức hợp yếu tố tăng trưởng để tái tạo màng đáy, kết hợp cùng các hoạt chất chuyên biệt:
- Tranexamoyl Dipeptide-23: Ức chế enzyme alpha-MSH, từ đó giảm sản xuất melanin mới.
- Mandelic Acid và Vitamin C (dạng Ethyl Ascorbic Acid - EAA): Loại bỏ melanin hiện hữu thông qua cơ chế tẩy tế bào chết nhẹ và chống oxy hóa, đồng thời làm sáng đều màu da.
Nhờ tác động đa chiều, sản phẩm không chỉ phục hồi cấu trúc da mà còn ngăn chặn hiệu quả các cơ chế hình thành nám, mang lại làn da sáng khỏe từ bên trong.
3.3. Kem dưỡng giảm viêm, dịu da đa năng - Skin Barrier Calming Cream
Skin Barrier Calming Cream là giải pháp toàn diện cho làn da nhạy cảm, đặc biệt trong bối cảnh sử dụng mỹ phẩm không rõ nguồn gốc hoặc các liệu pháp treatment bào mòn da quá mức khiến lớp sừng suy yếu. Sản phẩm tận dụng phức hợp yếu tố tăng trưởng để thúc đẩy sản xuất collagen, elastin và tế bào sừng mới, đồng thời kết hợp các thành phần giảm viêm và lành thương mạnh mẽ:
- Physavie: Chiết xuất từ quả tầm bóp (Physalis angulata) bằng công nghệ ly trích CO2 siêu tới hạn, mang lại hiệu quả giảm viêm tương đương corticoid nhưng không gây teo da hay các biến chứng khác.
- Dịch chiết ốc sên Chile (Helix Aspersa Muller): Được sản xuất theo quy trình bảo vệ sinh học hữu cơ, dịch chiết này chứa hàm lượng protein, polysaccharide và amino acid vượt trội (16.300 mg/L), cao gấp hàng trăm lần so với dịch chiết từ ốc sên thông thường (khoảng 200 mg/L). Sự giàu dinh dưỡng này giúp đẩy nhanh quá trình lành thương và tái tạo da.
Sản phẩm đặc biệt phù hợp với làn da bị kích ứng do các liệu pháp mạnh như acid, retinoid hoặc hydroquinone. Dù Bibala ủng hộ việc sử dụng các hoạt chất treatment để điều trị chuyên sâu, chúng mình cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc kết hợp sản phẩm giảm viêm chuyên biệt như Skin Barrier Calming Cream để bảo vệ da khỏi suy yếu và viêm nhiễm phát sinh trong quá trình điều trị.
Việc ứng dụng phức hợp yếu tố tăng trưởng trong các sản phẩm của Bibala không chỉ là một bước tiến trong công nghệ sinh học mà còn là giải pháp “cứu sống” cho làn da nhiễm corticoid và các tổn thương liên quan. Bằng cách kết hợp các peptide hoạt tính sinh học với các thành phần chuyên biệt, mỗi sản phẩm trong bộ sản phẩm của Bibala chúng mình đều mang lại hiệu quả vượt trội trong việc tái tạo, bảo vệ và phục hồi da. Đây là minh chứng cho cam kết của chúng tôi trong việc mang đến các giải pháp chăm sóc da an toàn, khoa học và hiệu quả.